Wie is?

Ik kwalificeer mezelf vaak als omnivoor, maar ben toch in de eerste plaats historicus, met een passie voor onderwijs en cultuur.

Waarom historicus? Omdat de geschiedenis mij de mogelijkheid geeft te reizen in de tijd, te dwalen in (naar het woord van de 20^e-eeuwse Engelse schrijver Leslie Poles Hartley) het vreemde land dat het verleden is. Omdat historia (naar het woord van Romeinse redenaar en politicus Cicero) magistra vitae, ‘de leermeesteres van het leven’ is, belangrijk voor zowel het accumuleren en analyseren van kennis als voor de praktische toepassing ervan. Omdat ik dus kennis van het verleden nodig heb om de tijd waarin ik leef te begrijpen, daar zinvol in te kunnen acteren.

En vanwaar die passie voor onderwijs en cultuur? Omdat ik ervan overtuigd ben dat onderwijs en cultuur grote infrastructurele betekenis voor onze samenleving hebben, belangrijker misschien wel zijn dan wegen, kanalen en spoorlijnen. En omdat ik mij zorgen maak over, soms erger aan de inmiddels decennialange politieke en bestuurlijke verwaarlozing van die maatschappelijke betekenis. Cultuur definieert onze samenleving, vertelt verhalen en geeft de samenleving zo samenhang. Onderwijs geeft die cultuur door, borgt de continuïteit van onze samenleving.

Ik studeerde geschiedenis in Utrecht, bij Hermann von der Dunk. Ik bezorgde de uitgave van Den Haag antwoordt niet, de memoires van de Nederlandse diplomaat jhr. Henri van Vredenburch. In 1992 promoveerde ik op De geuzen van de negentiende eeuw. Abraham Kuyper en Zuid-Afrika, een studie over de ontwikkeling van de buitenlands politieke opvattingen van de antirevolutionaire voorman Abraham Kuyper, het Nederlands nationalisme van de late negentiende eeuw en de rol daarin van het conflict tussen Boeren en Britten in Zuid-Afrika.

Ik was, zoals dat heet, een ‘buitenpromovendus’. Sinds mijn kandidaatsexamen werkte ik in de uitgeverij. Aanvankelijk was ik redacteur bij de verschillende grote encyclopedie-uitgeverijen. In 1983 stapte ik over naar de projectuitgeverij. Tot 2008 was ik werkzaam bij Inmerc in Wormer, eerst als redacteur, later als hoofdredacteur en uiteindelijk als uitgeefmanager. Ik was daar onder meer verantwoordelijk voor de reeks kleine kookboekjes in samenwerking met Het Nederlands Zuivelbureau, voor het culinaire tijdschrift Alliance, voor de jaarlijkse museumgids Nederland Museumland, voor de jubileumboeken van Hoogovens, de Rabobank en VNO-NCW, voor de jaarlijkse Rijksmuseum Agenda, voor de fotoboeken van Martin Kers, Jochem Wijnands, Duco de Vries en Kees Spruijt, voor de medische uitgaven in de reeks Spreekuur Thuis. In 2008 vestigde ik me als zelfstandig projectuitgever, aanvankelijk als partner in Orange House, uiteindelijk geheel autonoom onder de naam Sjaalman Media.

In 2010 stapte ik over naar de culturele sector en werd Brabant mijn werkterrein. In augustus van dat jaar werd ik directeur, later directeur-bestuurder van bkkc – brabants kenniscentrum kunst en cultuur, de in Tilburg gevestigde kennis- en uitvoeringsorganisatie voor het provinciaal cultuurbeleid voor de professionele kunsten in Noord-Brabant. Ik was daar onder meer verantwoordelijk voor de totstandkoming en de uitvoering van het Impulsgeldenprogramma (2013-2023), dat het instrumentarium vernieuwde waarmee de provincie de culturele sector bediende en dat een sleutelrol speelde bij het duurzaam versterken van het Brabantse cultuursysteem. Het programma bewees zich als een belangrijke stimulans voor de (door)ontwikkeling van Brabantse talenten, voor de vernieuwing van de sector en voor het versterken van het Brabantse aandeel in de landelijke infrastructuur. In 2018 fuseerde ‘mijn’ bkkc met de zusterorganisatie Kunstbalie, in Noord-Brabant verantwoordelijk voor amateurkunst en cultuureducatie. Ik werd directeur-bestuurder van de fusieorganisatie, Kunstloc Brabant, die zich in december 2018 vestigde in de LocHal, spectaculair industrieel monument in de Tilburgse Spoorzone, in 2019 onderscheiden als World Building of the Year. Van 2018 tot 2020 was ik tevens voorzitter van de Raad van Twaalf, het landelijke samenwerkingsverband van provinciale steuninstellingen voor cultuureducatie en cultuurparticipatie.

Afkomstig uit Delft, opgegroeid in Geleen, opgeleid in Utrecht en werkend in Brabant, woon ik inmiddels sinds 1994 in Zaandam. Ik was daar vijfentwintig jaar lid van het bestuur, waarvan twintig jaar (1999-2019) als voorzitter, van de Onderwijsstichting St. Michaël, verantwoordelijk voor het Sint Michaël College, de grootste school voor havo en vwo in de Zaanstreek.