‘Ik kwalificeer mezelf vaak als omnivoor,
maar ben toch in de eerste plaats historicus,
met een passie voor onderwijs en cultuur.’
Cultuurbeoefening: een sterk ecosysteem?
Iedereen lijkt het erover eens te zijn: cultuureducatie en cultuurbeoefening hebben grote maatschappelijke betekenis, maar staan onder grote druk. Eind 2024 maakten Rijk, provincies en gemeenten bestuurlijke afspraken om zich gezamenlijk in te zetten voor ‘een sterk ecosysteem voor cultuurbeoefening, waarin iedereen de mogelijkheid heeft een leven lang cultuur te beoefenen’, waarbij de cultuur- en erfgoedbeoefenaars centraal worden gesteld en cultuur nadrukkelijk wordt verbonden met sociaal-maatschappelijke opgaven. Het is de vraag hoe serieus partijen de gemaakte afspraken nemen, nog maar een halfjaar nadat ze getekend zijn. Eerder dit jaar schreef ik over de ‘culturele [...]
Wie is?
Ik kwalificeer mezelf vaak als omnivoor, maar ben toch in de eerste plaats historicus, met een passie voor onderwijs en cultuur.
Waarom historicus? Omdat de geschiedenis mij de mogelijkheid geeft te reizen in de tijd. Maar ook omdat ik kennis van dat verleden nodig heb om de tijd waarin ik leef te begrijpen, daar zinvol in te kunnen acteren. En vanwaar die passie voor onderwijs en cultuur? Omdat ik ervan overtuigd ben dat onderwijs en cultuur grote infrastructurele betekenis voor onze samenleving hebben.
Lees meer
De Geuzen van de Negentiende Eeuw
In 1992 promoveerde ik bij Hermann von der Dunk op op De Geuzen van de Negentiende Eeuw. Abraham Kuyper en Zuid-Afrika, een studie over de ontwikkeling van de buitenlands politieke opvattingen van de antirevolutionaire voorman Abraham Kuyper, het Nederlands nationalisme van de late negentiende eeuw en de rol daarin van het conflict tussen Boeren en Britten in Zuid-Afrika.
Kunst en cultuur in een verdeelde samenleving
In 2018 fuseerden Kunstbalie en bkkc | brabants kenniscentrum kunst en cultuur tot de nieuwe organisatie Kunstloc Brabant. In de loop van het fusieproces werd mij met enige regelmaat gevraagd: wat drijft je? Dat resulteerde begin 2019 in een essay, ‘Kunst en cultuur in een verdeelde samenleving’.
Ik ben daar sindsdien aan blijven schrijven, met een zich telkens vernieuwende versie als resultaat. Over het neoliberalisme als oorzaak van de steeds voelbaarder maatschappelijke verdeeldheid. Over het gebrek aan politiek draagvlak voor kunst en cultuur. Over autonomie en intrinsieke waarde als misverstand. Over de betekenis van kunst en cultuur voor identiteit, sociale cohesie en welvaart en welzijn. Over het belang van cultuureducatie.
Zaanse lente?
Begin maart publiceerde de gemeente Zaanstad de Kunst en Cultuur groeien mee. Uitvoeringsagenda Kunst en Cultuur 2025-2026. Voor iemand als ik, die zich zo langzamerhand had neergelegd bij het gebrek aan serieuze aandacht voor cultuur aan de Zaan en die Zaandam nog vooral waardeerde vanwege de nabijheid van Amsterdam, was het een opmerkelijk document. De agenda is een vervolg op Kunst en Cultuur groeit mee. Uitvoeringsagenda Kunst en Cultuur Zaanstad 2023-2026, maar de toon is een andere. Omdat, voor het eerst, wordt onderkend dat Zaanstad in vergelijking met andere gemeenten – en zeker in [...]
Literatuur, spiegel van de samenleving
In een lezing, ‘Tussen longlist en shortlist’, reflecteerde Sheila Sitalsing, voorzitter van de jury van de Libris-prijs 2025, op stand van de Nederlandse literatuur aan de hand van de 183 romans die voor de prijs waren ingezonden: ‘er is weinig grote wereld in de Nederlandse roman van 2024. […] de introspectie overheerst. Veel zelfreflectie, veel selfcare, veel persoonlijke tragiek, veel familiedynamiek, we vermoeden hier en daar zelfs een familieopstelling. De complexe jeugd in een disfunctioneel gezin blijft een goudmijn voor schrijvers. We hebben vooral heel veel moeilijke vaders leren kennen, gewelddadige vaders, vaders die evident [...]
Cultuur aan de Zaan: benchmark 2023
Ruim een jaar geleden schreef ik hier over cultuur aan de Zaan. Aanleiding was een bijeenkomst, 25 september 2023 in Café De Fabriek, waar werd gediscussieerd over het Zaanse cultuurbeleid. Wethouder Wessel Breunesse (GroenLinks) werd toen geconfronteerd met de ‘nationale cultuur-benchmark’, de door het CBS in het Onderzoek detaillering cultuurlasten gemeenten en provincies verzamelde cijfers over gemeentelijk en provinciaal cultuurbeleid. Die lieten zien dat waar de veertien Nederlandse gemeenten met tussen de 150.000 en 250.000 inwoners in 2021 per hoofd van de bevolking gemiddeld €172 in cultuur investeerden, Zaanstad (nummer 13 van de veertien) [...]